Fıkhın Kaynakları (Nass ve İçtihat) - Prof. Dr. H. Yunus Apaydın
Yaklaşık yüzyıldır, özellikle ülkemizde İslam hukuku (fıkıh) ile ilgili olarak yaygınlaştırılan algı, onun bütünüyle dînî, doğmatik ve teokratik bir karakterde olduğu, değişmeye ve gelişmeye kapalı, dolayısıyla çağdaş problemlere çözüm üretme kapasitesine sahip olmadığı yönündedir.
İslam bilginleri genel olarak fıkhın menşeinin vahiy olduğu ve fıkhın vahiyden hareketle oluştuğu kabulünden hareket etmişlerdir. “Vahiyden hareketle” ifadesi, asıl kaynağın vahiy olmasının, fıkhın oluşumunda beşer aklının ve kamu otoritesinin iradesinin büsbütün devre dışı bırakılmadığını ima etmektedir.
Fıkıh/İslam hukuku vahiy eksenli düşünmenin sonucunda oluştuğuna göre asıl kaynak sayılan vahiy ürünü temel metinlerin yorumlanma ve uygulanma yönteminin de kaynak kavramı kapsamında değerlendirilmesi gerekir. “Asıl kaynağın uygulanma yöntemi” ifadesinden kasıt içtihattır. İçtihat, nassların anlamları üzerinden yürütülen nass bağımlı beşeri faaliyettir.
Kitabın yazılmasındaki asıl hedef ise temel
metinlerin anlamlarının tesbit, yorum ve uygulamasının metodolojik sınırlarının
gösterilmesidir.